Mecmau’l-Bahreyn: İki Denizin Buluştuğu Yer

Selam dostlar, bugün sizlerle Kur’ân-ı Kerîm’de yer alan bir kıssayı ve üzerine yapılan yorumları ele alacağız: “Mecmau’l-Bahreyn” yani “İki Denizin Buluştuğu Yer”. Bu ifade, Hz. Mûsâ ile ilgili bir kıssa sebebiyle Kur’ân-ı Kerîm’de geçmektedir. İsterseniz bu kıssayı ve çeşitli yorumları birlikte inceleyelim.

Mecmau’l-Bahreyn ifadesi, Hz. Mûsâ’nın yardımcısı olan gençle birlikte Allah’ın kendisine rahmet ve ilim verdiği bir hikayede geçer. Bu hikayede Mûsâ, kendisine yardım eden gençle beraber iki denizin birleştiği yere ulaşır. Burada, hadislerde adı Hızır olarak geçen bir kişiyle karşılaşır. Mûsâ, Hızır’dan bilmediği bazı şeyleri öğrenmek ister ve onunla bir süre beraber yolculuk yapar. Ancak Mûsâ, sabrını kaybedip sözünde durmayarak sürekli sorular sormaya devam eder ve bu durum, ikisinin ayrılmasına sebep olur (el-Kehf 18/60-82).

Peki, bu Mecmau’l-Bahreyn neresidir? İslâmî literatürde bu konuda çeşitli yorumlar bulunmaktadır. Arapça’da “bahr” kelimesi deniz, göl ve büyük nehir anlamına gelmektedir. Ancak, bahreyn kelimesi özel bir yerin adı olarak da kullanılmıştır. Bu noktada, çeşitli müfessirler ve tefsir alimleri farklı yorumlar yapmışlardır.

Bazı yorumlara göre Mecmau’l-Bahreyn, Fırat ve Nil nehirlerinin döküldüğü deniz veya gölü ifade eder. Bazılarına göre ise bu ifade, Basra Körfezi ile Akdeniz’in birleştiği noktayı temsil eder. Bu yorumlardan bir diğeri de Mavi Nil ile Beyaz Nil’in birleştiği yer olan Sudan’da olduğunu iddia eder.

Ancak en kuvvetli ihtimale göre Mecmau’l-Bahreyn, Akabe Körfezi ile Süveyş Körfezi’nin birleştiği noktadır. Çünkü bu yer, gerçekten iki denizin birleştiği ve ayrıldığı bir noktadır. Hz. Mûsâ’nın bu bölgede vahiy aldığına dair rivayetler de bulunmaktadır.

Bu kıssanın anlamı ise derin ve çeşitli yorumlara açıktır. Kimi alimler, bu kıssanın zâhir ve bâtın ilimlerin birleştiği bir sembol olduğunu söylerken, bazıları da ruhla cisim âlemlerinin birleşmesini ifade ettiğini belirtir. Ancak her yorumun Kur’ân-ı Kerîm’e uygun olması ve bid’atçılığa kaçmaması önemlidir.

Mecmau’l-Bahreyn kıssası hem Kur’ân-ı Kerîm’in derinliklerini hem de İslâmî literatürdeki yorum çeşitliliğini gösteren önemli bir örnektir. Bu kıssa, anlamıyla ve sembolizmiyle düşündürücü ve öğretici bir hikaye olarak karşımıza çıkar. Umuyorum ki bu bilgiler, sizlere bu kıssayı daha yakından tanıma fırsatı sunmuştur. Herkese keyifli okumalar dilerim!